Uienschuur als inspiratiebron

Het ontwerp voor de nieuwe school in Sommelsdijk, een dorp op het eiland Goeree-Overflakkee, heeft een sterke link met het cultuurhistorisch erfgoed van de streek.

Juunrenne
De ‘juunrenne’, een bewaarschuur voor geoogste uien, vormde namelijk de inspiratiebron voor het ontwerp. De architecten Henk de Gelder en Mathijs Tabbers ontwierpen een speelse compositie van een aantal uienschuren die samen de multifunctionele accommodatie vormen. Met deze knipoog naar het verleden, en met een combinatie van creativiteit, functionaliteit en kostenefficiëntie, wisten de architecten van RoosRos de opdracht binnen te halen. MFA Sommelsdijk wordt de nieuwe thuisbasis voor openbare basisschool JC van Gent, Kibeo Kinderopvang en wijkvereniging de Zwaluw. De school krijgt een sterk natuurinclusief karakter. “Het gebouw wordt duurzaam en toekomstbestendig en sluit perfect aan op het landschap en de omringende natuur”, vertelt Mathijs. “Om hier op een goede manier invulling aan te geven hebben we een scan laten maken door Ecoresult, een ecologisch adviesbureau. Zij hebben onderzocht welke flora en fauna veel voorkomen in het gebied. Vervolgens hebben ze ons geadviseerd hoe we natuurinclusieve elementen zo goed mogelijk in het plan en in het gebouw kunnen integreren, tot de nestkastjes aan toe.”

Duurzaam en toekomstgericht
In het voorlopig ontwerp hebben de architecten ingezet op zo veel mogelijk biobased materialen. Mathijs: “We zijn uitgegaan van een volledig houten gevel en proberen via de aannemerselectie ook een houten constructie voor elkaar te krijgen. Alle materialen moeten zo veel mogelijk losmaakbaar en herbruikbaar zijn en waar mogelijk biobased. Het gebouw heeft daarbij een generieke structuur, zodat de indeling in de toekomst veranderd kan worden, mocht daarom gevraagd worden. Het wordt zodoende een flexibel en adaptief gebouw met veel natuurinclusieve elementen.” In het voortraject hebben Mathijs en Henk de juunrenne grondig geanalyseerd. Een aantal sprekende kenmerken van deze uienbewaarschuur hebben ze in het voorlopig ontwerp overgenomen. Zo krijgt de school een zadeldak en de kenmerkende verticale gevelstructuur met horizontale openingen. Mathijs: “De uitstraling van de uienschuur hebben we echt geprobeerd te vangen in het ontwerp. Dat hebben we vertaald naar verticale houten elementen in een bepaald ritme, met daartussen een horizontale verdeling van houten planken en ramen. Een uniek ontwerp, passend in de polder van Sommelsdijk.”

Flexibel in gebruik
Door de constructie voor de school los te maken van de binnenwanden zorgen de architecten van RoosRos voor meer flexibiliteit. Zowel in het dagelijks gebruik als in de mate van adaptiviteit richting de toekomst. Mathijs: “We hebben leerpleinen gesitueerd tussen de lokalen. Hier kunnen leerlingen zelfstandig werken of spelen. In het ontwerp hebben we daarnaast een speellokaal opgenomen met een vouwwand. Dit lokaal kan zowel door de kinderopvang als de school gebruikt worden. Zet je de vouwwand open, dan kan de ruimte ’s avonds gebruikt worden voor bijeenkomsten van de wijkvereniging. Zo kunnen verschillende ruimtes in het gebouw door de verschillende partijen gebruikt worden.” Openbare Basisschool J.C. van Gent en Kibeo Kinderopvang zijn geen onbekenden van elkaar. Al jaren zitten ze onder één dak en zijn ze nauw verbonden. “Die verbinding hebben we ook in het ontwerp voor de nieuwe school geprobeerd vorm te gegeven”, stelt Mathijs. “Zo hebben we de onderbouw bij de kinderopvang geplaatst en deze een eigen entree gegeven. Hierdoor kunnen kinderen uit de kinderopvang langzaam wennen aan het basisonderwijs en ontstaat er een soort doorgaande leerlijn. Een natuurlijke overgang van kinderopvang naar basisschool.”

Van droom naar werkelijkheid
Mathijs hoopt dat de bouw van de MFA aan het eind van dit jaar of begin volgend jaar kan starten. Innax uit Veenendaal is verantwoordelijk geweest voor het advies van de installaties in de nieuw te bouwen MFA. Hierbij is Frisse Scholen klasse B het uitgangspunt. De aanbesteding voor de aannemer loopt de komende maanden. RoosRos hoopt onder de vleugels van de geselecteerde aannemer straks in nauwe samenwerking met de gebruikers van de toekomstige MFA de visie verder te vertalen naar het definitief ontwerp. Mathijs tot slot: “Er ligt natuurlijk al een prachtig voorlopig ontwerp, waar we op verder kunnen borduren. Ik verwacht dat we snel kunnen schakelen. Als alles volgens plan verloopt, kan de school in de zomer van 2027 worden opgeleverd. Dat zou ideaal zijn.”

Tekst: Schooldomein