Nooit meer hetzelfde

Terwijl wij deze vragen stellen wordt ons ook gevraagd om thuis te blijven. Gelukkig doen we dit ook allemaal, maar eerlijk-is-eerlijk, stil zitten zit niet in de mens. Sterker nog, vraag het volk om thuis te blijven en iedereen begint spontaan voor de marathon van 2021 te trainen. Of wordt het toch 2022? We weten het nog niet.

Wat we wel weten is dat deze situatie niet blijvend is. Hoe kwetsbaar we ook zijn, de mens is veerkrachtig, toekomstgericht en als het is toegestaan zijn we altijd in beweging. Zo ook RoosRos architecten. Continu denken wij na over wat de toekomst ons brengt en wat wij de toekomst kunnen bieden. Maar dat doe je niet alleen, daarom nodigden wij half april dit jaar twaalf externen binnen en buiten ons vakgebied uit voor een digitale brainstorm met een aantal RoosRos collega’s om gezamenlijk een blik te werpen op de toekomst.

Hoe kijken wij straks terug op deze crisis en hoe ziet onze wereld eruit na Corona? Wij deden dit op drie schaalniveaus: 1. de wereld, 2. de stad en 3. ons vakgebied. Samen met mijn collega’s Nikki en Steffan heb ik een vertaling gemaakt van het gedachtegoed over de toekomst van alle betrokkenen van de digitale brainstorm. Het beeld wat hieronder geschetst wordt is hier het resultaat van.

De wereld
“Niet te geloven dat wij tot 2020 onze planeet zo uitputten. Onvoorstelbaar dat het zo lang heeft geduurd voordat het groene tijdperk echt aanbrak. Het groene tijdperk zeg je? Men was eerst ook sceptisch, maar de enorme Corona pandemie van 2020 heeft de mensheid zodanig wakker geschud dat men niet meer om de gezamenlijke klimaatdoelen heen kan. Na de stabilisatie van de pandemie sloegen de wereldleiders de handen ineen en kwamen zij met een onvoorstelbaar ambitieus plan om een omwenteling mogelijk te maken.

We verplaatsen ons minder, produceren lokaal en er is veel meer aandacht voor samenwerking en open communicatie tussen landen. De productie van goederen is nu meer lokaal of per continent geregeld. Onze Zuid-Europese buren hebben veelal de productie van bouwmaterialen op zich genomen wat een enorme boost heeft gegeven aan de economie van Europa. Being global means living local.”

De stad
“Steden bleken tijdens de Corona-uitbraak van 2020 hopeloos verouderd te zijn. Destijds gaven ze al nauwelijks antwoord op de grote binnenstedelijke uitdagingen als: ruimtetekort voor publiek toegankelijk groen, hittestress, droogte, energietransitie, groeiende populatie, een ontwrichte woningmarkt en de te behalen klimaatdoelen. Daar kwam ook nog de plotselinge druk van de pandemie bij. De meest kwetsbare systemen binnen de stad werden blootgelegd.

Gelukkig reageerden we snel en beschikken we vandaag over zelfvoorzienende steden die crisis-proof zijn. Een stad met meer kwalitatief hoogwaardige buitenruimtes dicht bij huis, meer ontmoetingsplekken, lokale voedselproductie, verdichtende stradstransformaties en groene energievoorzieningen. Hoe heeft dit allemaal in de vierkante meters van de toenmalige stad gepast vraag je? Dat klinkt bijna utopisch inderdaad. Het is een kwestie geweest van samenwerken, slim ontwerpen en gezamenlijke doelstellingen maken en behalen. Logischerwijs zijn de vierkante meters op daken veel slimmer benut. Kantoortuinen ruilden we in voor thuiswerken en we hebben nooit meer omgekeken. Daardoor zijn kantoren nog maar een fractie van hun oorspronkelijke formaat. Tegenwoordig kun je even op de MyOffice-app kijken om te zien of een klein flex-kantoor in een van de smart buildings vlakbij huis beschikbaar is voor een meeting met een klant. Leerlingen werken digitaal en 50/50 vanuit huis en school. Scholen werden daarom kleiner en worden nu voornamelijk ontworpen als ontmoetingsplekken. Door de digitalisering van onze arbeidsmarkt en forse toename van individuele schermtijd zijn de ontmoetingsplekken binnen de stad nóg belangrijker geworden. Ruimte voor sociaal contact en gemeenschapsgevoel is een harde noodzaak geworden. Gelukkig zijn hier de afgelopen jaren veel nieuwe typologieën voor ontwikkeld. Deze hebben gezorgd voor een veerkrachtige stad, een stad die ruimte biedt aan zijn inwoners.”

Het vakgebied
“Kan je nog de tijd herinneren dat RoosRos een fysiek kantoor had in Oud-Beijerland? Dat collega’s dagelijks een uur opofferden aan busreizen, filerijden of een eind fietsen? Nu bestaan we net als ieder ander bureau virtueel door heel het land. Was dit niet in 2020, voordat het Corona-virus uitbrak? Klopt! De kantoortuin maakte vlekkeloos plaats voor kantoorthuis. Digitaal werken op afstand, ontwerpen in een virtuele wereld allemaal vanuit je eigen stoel. Veel bedrijven hebben nog een tijd geprobeerd een 1,5m samenleving op kantoor te realiseren, maar het bleek al snel dat er ingrijpender maatregelen getroffen moesten worden. Dat vroeg om veel creativiteit binnen ons vakgebied.

In onze strijd (zoektocht) naar een duurzame wereld ontstond er een Nieuw Waarde-revolutie. Net zoals de woningwet van 1920 het onmogelijk maakte slecht bewoonbare en ongezonde woningen te bouwen maakt de Nieuw Waardewet van 2020 het onmogelijk om niet circulair en niet aantoonbaar gezond te bouwen. Wist je dat de architect van toen wel honderd verschillende certificaten had om de duurzaamheid van zijn gebouw aan te toetsen? Ja serieus! Breeam, leed, well, beng, noem maar op… Deze hebben sinds de pandemie plaats gemaakt voor één Europese standaard.  En die is niet optioneel.

Waar de architect vroeger nog als 'connector' acteerde, tussen alle adviseurs, opdrachtgever, gemeente, regelgeving en budgetten in, is hij nu back to basics: als een echte bouwmeester. Ons vak is veel meer vereenvoudigd, wat ons ruimte biedt te focussen op waar het écht om draait: niet het gebouw, maar het welbevinden van de mens.”

Binnen RoosRos hebben wij een adviesgroep die met opdrachtgevers meedenkt over hoe zij hun fysieke omgeving Corona-proof kunnen maken. Wilt u meer informatie of een vrijblijvende afspraak? Mail ons!

Nathalie Rabouille | architect RoosRos

RR-LAB-team ‘De wereld na Corona’:  Nikkie de Boer, Steffan Hegeman, Nathalie Rabouille