hero

Loslaten van klassieke dogma’s

Nieuws/22 June 2021

De Lowys Porquinstichting (LPS) is een stichting met een eigenzinnige kijk op onderwijs, en op de gebouwen waarin dat onderwijs wordt gegeven. Die moeten buitengewoon gezond én duurzaam zijn. In 2020 ontwierp RoosRos voor LPS de renovatie van basisschool De Biezenhof in Halsteren. De lessen van dat project werden onlangs weer gebruikt bij het ontwerp van renovatie en nieuwbouw van het Gummarus in Steenbergen.

Leeg vel papier
Om met De Biezenhof te beginnen: de renovatie van de bestaande school was door LIAG architecten ontworpen. In samenwerking met Bredabouw zette RoosRos de semi-permanent lokalen om naar een permanente uitbreiding. RoosRos-projectarchitect Mark Boschman vertelt: “Zo’n LPS-traject begint altijd met een leeg vel papier. Alles ligt nog open. We lopen door het gebouw en praten met de directeur van de school. Waar is behoefte aan en hoe geven we dat zo goed mogelijk vorm? Daar bovenop projecteren wij als RoosRos onze eigen ambities op het gebied van gezond en toekomstgericht bouwen. De volgende stap is het team meenemen in het ontwerptraject. Zo’n project is dus echte co-creatie met de directeur en zijn of haar team.”

Elkaar versterken
Voor De Biezenhof hebben Boschman en collega-architect Nikki de Boer in hoge mate ingezet op biobased bouwmaterialen. Er is een houtconstructie toegepast, met houtsekeletbouw, hernieuwbare materialen en hergebruik van bestaande bouwmaterialen. Boschman: “Maar het gaat verder dan dat. We proberen die gezonde principes ook te vertalen naar het onderwijs. Zo hebben we met half overdekte leertuinen bijvoorbeeld de mogelijkheid gecreëerd voor buitenonderwijs en plaatsten we regentonnen voor hemelwaterhergebruik. Het onderwijs volgt de duurzaamheidsambitie en andersom: architectuur en onderwijsambitie versterken elkaar.”

Biobased kringloop
Dit jaar ontwierpen Boschman en De Boer de volgende LPS-school, het Gummarus. Ook hier stonden de principes van biobased en circulair bouwen voorop. Nikki de Boer vertelt: “De biobased kringloop gaat uit van materialen die vanuit de natuur hernieuwbaar zijn. Wij ontwierpen zo bijvoorbeeld een natuurlijke, dampopen gevel. Aan de houten constructie, gevel en kozijnen wordt geen materiaal toegevoegd. Het hout wordt wel onderhoudsvrij gemaakt, maar zonder chemische stoffen. Ook het isolatiemateriaal is op basis van houtvezels.”

Nieuwe kijk
Hoewel biobased bouwen voor scholen een mooie toekomst tegemoet gaat, is er nog veel te ontdekken en te leren. Het loslaten van klassieke dogma’s is hierin belangrijk en levert tegelijk veel nieuwe kansen op. Mark Boschman legt uit: “Biobased bouwen is nu nog redelijk nieuw in scholen. Dat vereist dus op sommige vlakken ook een nieuwe manier van denken. Nieuwe materialen betekent nieuwe onderhoudscycli. Materialen worden leidend. Wat voegen die toe aan een ruimte? En aan het onderwijs? Als je daarover gaat nadenken gaat er een wereld open. Een balkenplafond is natuurlijker en mooier dan een standaard systeemplafond. Bovendien is het voor leerlingen leuk om te zien hoe de constructie in elkaar zit. Misschien levert dat wel weer nieuwe bouwers of architecten op!”

 

Fotografie: Luc Buthker